Dat FvD staat voor Forum voor Dictatuur weten we. Het FvD is een groot bewonderaar van dictator Vladimir Poetin. Vooral partijleider Thierry Baudet toont deze bewondering, zoals ik al eerder schreef. Dat Ewald Engelen ook een bewonderaar van Poetin is, weet ik ook. Dat weet ik sinds ik een stuk van Engelen op Linkedin over de NAVO vond. Daarin verheerlijkt hij min of meer het Rusland van Vladimir Poetin. Poetin zou door veel Russische burgers gesteund worden, volgens Engelen. Het lijkt me sterk dat je dat zou kunnen bewijzen. Er zijn geen vrije verkiezingen in Rusland. Burgers die openlijk Poetin bekritiseren zitten in een strafkamp of zijn daar al, onder verdachte omstandigheden, overleden (Navalny).
Engelen: de VS misbruikt de NAVO
De VS zet hij echter neer als een imperialistisch land dat de NAVO misbruikt voor zijn eigen imperialistische doeleinden. Ook dat is moeilijk te bewijzen en de voorbeelden die hij aanhaalt als bewijsmateriaal zijn niet overtuigend. Vlak na de Tweede Wereldoorlog hield de VS militairen in Europa. Niet veel Nederlanders dachten dat dit was om Sovjet-Rusland dwars te zitten. De VS intervenieerde tijdens de Joegoslavische burgeroorlog in de jaren 1990 op de Balkan. Volgens Engelen deed de VS dit om Duitsland te beconcurreren. Dat idee komt bij mij hilarisch over. De EU probeerde via diplomatie een eind aan die burgeroorlog te maken. Die diplomatie liep uit op een mislukking. Het geweld nam alleen maar toe, vooral in Bosnië-Herzegovina. Daarop nam in 1995 de VS onder president Bill Clinton het heft in handen. De VS intervenieerde terwijl de EU een ondergeschikte rol speelde.
De EU durfde en/of wilde niet optreden tegen de etnische zuiveringen door Serviërs. De VS dus wel. De burgeroorlog op de Balkan liet nogal pijnlijk zien dat de EU bij ernstige conflicten geen internationale rol van betekenis kon spelen. Dat blijkt ook weer bij de Oekraïne-oorlog. De EU kon maar nauwelijks tot een gezamenlijk standpunt komen over het optreden tegen Rusland. Hongarije maakte bijvoorbeeld bezwaar tegen de op Rusland gericht sancties na de inval in Oekraïne.
Engelen: de NAVO komt beloften tegen Rusland niet na
Verder is, volgens Engelen, de inval in Oekraïne door Rusland de schuld van de NAVO. In 1990 gaf de minister van buitenlandse zaken van de VS, James Baker, mondeling de garantie dat de NAVO niet naar het oosten zou opschuiven. Hij gaf deze garantie aan de toenmalige president van de Sovjet-Unie, Michail Gorbatsjov. Die garantie gaf hij overigens in het kader van de onderhandelingen over de toekomstige positie van een verenigd Duitsland. Het was bovendien een soort ruiltransactie. Als Duitsland lid van de NAVO mocht worden, zou de NAVO not one inch naar het oosten uitbreiden.
Er bestaat echter onenigheid over de waarde en de inhoud van die garantie (zie bijvoorbeeld hier). Op de eerste plaats is het huidige Rusland een heel ander land dan de Sovjet-Unie onder Gorbatsjov. Het communistische regime erkende na de val van het Tsarenrijk in 1917 de overheidsschuld van de tsaren niet. Zo zou de NAVO zich ook niet langer gebonden hoeven te voelen aan een garantie aan een niet meer bestaand land. Op de tweede plaats stond bij Gorbatsjov de invloedssfeer van de NAVO niet voorop. Het ging hem vooral om het in toom houden van een verenigd Duitsland (zie hier). De rol van Gorbatsjov tijdens die onderhandelingen over een verenigd Duitsland leek overigens sowieso niet erg consistent. Hij suggereerde op een gegeven moment zelfs dat de Sovjet-Unie ook lid van de NAVO zou kunnen worden.
Mogen naties zelf een bondgenootschap kiezen?
Op de derde plaats speelde tijdens de onderhandelingen over de vorming van de eenwording van Duitsland in 1990 ook de Helsinki-akkoorden uit 1975 een rol (zie hier voor een verslag van die onderhandelingen). Volgens die akkoorden had ieder soeverein land het recht zelf te kiezen tot welk bondgenootschap het zou willen horen. Na diverse rondes van onderhandelingen stemde Gorbatsjov in met dit principe. Dat betekende dat Duitsland zelf zou mogen bepalen of het lid van de NAVO wilde worden.
Bij het eventueel uiteenvallen van het Warschau-pact, zouden dan echter ook de dan voormalige Warschau-pactlanden voor de NAVO kunnen kiezen. De NAVO kan zich dan tot aan de grenzen van de Russische federatie uitbreiden. Dat laatste gebeurde dus met het lidmaatschap van de Baltische staten en recent van Finland.
Het Rusland van Vladimir Poetin erkent dat principe van de vrije keuze van soevereine staten kennelijk niet. Engelen erkent dat recht ook niet en vindt daarom dat Rusland het volste recht had Oekraïne binnen te vallen. Met dit standpunt bevindt Engelen zich aan de uiterste rand van de Nederlandse politiek. In ieder geval keerde de PvdD zich direct tegen het standpunt van Engelen over de Russische invasie.
Engelen: de NAVO is al overbewapend
Op 18 december verscheen er van Engelen weer een stuk over de rol van de NAVO. Ditmaal als een opiniebijdrage in de NRC. Het ging meer specifiek over de maiden-speech van de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte. Engelen vindt het beroep van Rutte op de NAVO-landen om meer te investeren in defensie overdreven. Vergeleken met Rusland geeft de NAVO al veel meer uit aan defensie dan Rusland.
Maar hoe kan het dat Rusland met die kennelijk beperkte uitgaven aan wapentuig toch een aanvalsoorlog tegen een soeverein Europees land durft te beginnen? En hoe kan het dat de, volgens Engelen overmatig bewapende, EU-landen daar alleen wat armoedige wapensteun aan Oekraïne tegenover stellen? Als ze al niet heulen met het regime van Poetin (Hongarije, Slowakije). De EU met al zijn wapens kan een slecht bewapend land als Rusland dus niet eens van agressie afhouden. Je vraagt je inderdaad af waarom de EU-landen dan nog meer zouden moeten investeren in wapens. Die gaan ze toch niet gebruiken.
Ewald Engelen en Marianne Thieme tegen de PvdD
Ik was het dus met Engelen eens dat de wapenarsenalen in het Westen al veel te vol moeten zijn. Maar daar hield de consensus ook wel op. Verder had het stuk namelijk ongeveer dezelfde teneur als de eerder door mij besproken bijdrage op LinkedIn. Zo zijn Rusland en China landen vol goede bedoelingen. De NAVO, ofte wel het militaire door de VS gestuurde establishment, heeft echter agressieve bedoelingen. De aanval van Rusland op Oekraïne kon daardoor niet uitblijven. Rusland voert dus volgens Engelen eigenlijk een oorlog tegen Oekraïne om zichzelf te verdedigen.
Het opiniestuk bevatte dus eigenlijk weinig nieuws, behalve dan dat Engelen niet de enige auteur van het stuk was. Ook Marianne Thieme, partner van Engelen en coryfee van de PvdD, stond als auteur vermeld. Zou de PvdD dus haar democratische grondbeginselen, net als het FvD, overboord hebben gegooid? Of zou Marianne Thieme bezig zijn met een poging de PvdD te ondermijnen? Daar was Engelen immers eerder ook al mee bezig. Hij verklaarde zich te verbazen over de “geopolitieke opstelling” van de PvdD. Waarom steunde de PvdD “de centristische consensus van de Atlantici in Den Haag dat wapens, wapens, wapens het enige effectieve antwoord op Poetin’s agressie” zou zijn?
Engelen: laat Oekraïne zich maar overgeven aan Rusland
Oekraïne, zo is de suggestie van Engelen, kan zich maar beter overgeven aan de Russen. Minstens moet het land, zoals de Hongaarse president Viktor Orbán en aankomend president van de VS Donald Trump willen, onderhandelingen met Rusland beginnen. Het is immers duidelijk dat “deze uitzichtloze oorlog het lijden van Oekraïense burgers, Oekraïense (huis)dieren en Oekraïense natuur alleen maar verder verlengt en verdiept.” Dan kan een land maar beter ophouden met vechten voor het recht een soevereine staat te zijn.
Engelen vindt het wijs van rechtse politici, als Trump en Orbán, om onderhandelingen te willen; ik vind het eerder laf van links om dat te steunen. Veel critici van Engelen plaatsen een foto van Chamberlain (“peace for our time”) bij zijn stukken over Oekraïne. Ik zal niet de zoveelste zijn die dat doet. Maar in hoeverre verschilt het aandringen op onderhandelingen van het peace for our time– beleid van Chamberlain? Eerst laat de westerse wereld toe dat een agressor (Rusland) een volk probeert te onderwerpen. Als dat dan toch niet zo eenvoudig blijkt zijn, is de tijd rijp om onderhandelingen te beginnen. Het kan niet anders of Oekraïne zal dan na de Krim nog een groot deel van zijn grondgebied kwijtraken. Het lijkt me voor China een stimulans om Taiwan binnen te vallen.
0 reacties