Blogs

Waarom leidt decentralisatie van de jeugdzorg tot toenemende uitgaven?

In 2015 werd de jeugdzorg, een taak voor gemeenten in plaats van het Rijk of de provincies. Deze zogenaamde decentralisatie zou naar verwachting tot een kostenbesparing leiden. Om dat alvast te incasseren, droeg het Rijk minder geld naar de gemeenten over voor deze zorgtaken. De kostenbesparing is er bij de gemeenten echter niet gekomen en veel gemeenten kampen met grote tekorten. We bespreken hieronder wat de oorzaken daarvan zouden kunnen zijn. Eerst gaan we echter Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

Bevolkingsgroei: goed of slecht voor de economie?

Economische theorie van de groei Volgens de ‘neo-klassieke’ economische groeitheorie van Solow (1956) is bevolkingsgroei goed voor groei. Hoe meer mensen er zijn, des te meer er gespaard wordt. Des te meer geld er ook beschikbaar is voor investeringen in kapitaal. Gooien we er dan ook nog een sausje ‘nieuwe groeitheorie’ overheen, volgens welke er in nieuw kapitaal nieuwe ideeën verwerkt zijn die de economie nog beter doen functioneren. Dan zal een snel groeiende bevolking Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

Waarom is er economische groei?

In de eerste drie decennia na de Tweede Wereldoorlog beleefden de economieën in de vrije wereld een periode van hoge economische groei. Deze groei was in de geschiedenis van de mensheid nog nooit zo hoog geweest. Na die periode zou er ook niet meer zo’n hoge economische groei zijn in de westerse wereld. Er zijn veel hypotheses in omloop voor de verklaring voor die hoge naoorlogse groei. Bijvoorbeeld dat er na de oorlog een grote Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

Ongelijkheid, geluk en herverdeling

Kunnen economen een waardering geven van de verschillen in geluk tussen mensen? Het vergelijken van individueel geluk noemen economen interpersonele nutsvergelijking en is een heikel onderwerp onder economen. Het vergelijken van nutten tussen mensen raakte, onder meer door het werk van van Vilfredo Pareto (1848-1923), in onbruik. Dat is grotendeels nog steeds zo. Het vergelijken van inkomens tussen mensen is meer geaccepteerd en lijkt nog nooit zo populair geweest als nu. Toch is ook dat Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

De vergrijzingsstudies van het CPB tegen de AOW

Dit voorjaar kwam de laatste vergrijzingsstudie van het CPB uit. Dit was voorlopig de laatste in een lange rij van soortgelijke studies. Deze vergrijzingsstudies zijn achtereenvolgens uitgebracht in 1998, 2000, 2006, 2010 en 2014. Al die studies gingen over de volgende vraag. Is het mogelijk in de toekomst in dezelfde mate van dezelfde collectieve voorzieningen te genieten zonder hogere belastingen. De vraag is wat onder ‘dezelfde mate’ verstaan moet worden. Neem de AOW. Volgens het Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

Adam Smith en de moraal in de economie volgens Tomas Sedlacek

Vrij algemeen wordt Adam Smith (1723-1790) als de aartsvader van de economische wetenschap gezien. Uit zijn beroemde boek The wealth of nations stamt het idee dat de markt tot een optimaal resultaat voor iedereen leidt. Daarbij ging Smith ervan uit dat mensen er op uit zijn hun eigen belang na te jagen. Maar volgens Tomas Sedlacek, in zijn boek Economics of good and evil, was Adam Smith niet de eerste met deze boodschap. Sedlacek laat Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

Hoe economen redeneren III: waarom loonmatiging goed/slecht voor ons is

In Nederland is heel lang loonmatiging als een na te streven beleidsdoel beschouwd. De reden daarvoor ligt voornamelijk in een CPB model (voor de fijnproevers: het jaargangenmodel) uit de jaren 70. In dat model zat een mechanisme waarbij als de lonen stegen de werkloosheid toenam. Meerdere generaties economen en politici zijn met dit ‘geloof’ opgegroeid en hebben gedacht dat loonmatiging goed zou zijn voor de economie. Maar er kwamen allengs tegengeluiden. Loonmatiging verstoort de werking Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

Albert Jolink: Samuelson versus Taleb is niet Keynes versus Tinbergen

Albert Jolink is een econoom die ook wel eens over de beroemde discussie tussen Keynes en Tinbergen heeft geschreven. Toen ik in het economenblad ESB een deel van die discussie verwerkte stuurde hij mij en het tijdschrift ESB een reactie. Volgens Jolink ging de Keynes-Tinbergen discussie over de vraag of investeringen nu wel of niet door de rente werden beïnvloed. Die discussie ging dus niet over de vraag of je met econometrie de ‘waarheid’ over Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

Het econometrie-debat tussen Keynes en Tinbergen

De Nederlandse econoom Jan Tinbergen (1903-1994) was één van de eersten die statistische methoden gebruikte om macro-economische relaties van ‘getallen te voorzien’. John Maynard Keynes (1883-1946) keurde deze empirische werkwijze in een discussie met Tinbergen af. Deze discussie heeft een iconische status gekregen en wordt nu nog, na bijna tachtig jaar besproken door economen. Zie bijvoorbeeld dit stuk van de Rotterdamse econometrist Herman van Dijk. Bezwaren van Keynes tegen de schatting van economische relaties Tinbergen Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden

Wat voor een wetenschap is de economische wetenschap?

De geboorte van de economische wetenschap vond plaats in 1776. Toen verscheen The Wealth of Nations geschreven door Adam Smith (1723-1790). Dit was een briljant boek waarin voor het eerst het idee werd geformuleerd dat de ‘vrije markt’ tot een optimaal resultaat kan leiden. Dit idee heeft de economie sindsdien niet meer verlaten. De omstandigheden waaronder de markt goed werkt, worden nu overigens beter geformuleerd. Het is nu ook duidelijk dat soms markten helemaal niet werken. De economie als Lees meer…

Door Harrie Verbon, geleden